Noorderlicht afgelopen nacht te zien in België, en dat levert indrukwekkende beelden op

Het noorderlicht boven ons land © Dempsey Wenes (inzet: Peter Van Heule, Bart Medaer, Robin Brissinck)

In België en Nederland was afgelopen nacht op meerdere plaatsen het noorderlicht te zien door een krachtige zonnestorm. Enkele lezers stuurden via 4040 foto’s van dit bijzondere fenomeen, dat zelfs met het blote oog zichtbaar was. Een overzicht van de meest indrukwekkende beelden.

KIJK. Een lezer kon het Noorderlicht van deze nacht vastleggen in Beerse

Het noorderlicht, ook wel ‘aurora borealis’ genoemd, ontstaat wanneer geladen deeltjes van de zon botsen op het magnetische veld en de atmosfeer van de aarde. Tijdens zonnevlammen of coronale massa-ejecties (CME’s) worden deze deeltjes de ruimte in geslingerd. Bij aankomst op aarde worden ze door het magnetische veld naar de polen geleid, waar ze in de atmosfeer in aanraking komen met gasmoleculen zoals zuurstof en stikstof.

Deze botsingen zorgen voor het vrijkomen van energie in de vorm van kleurrijk licht. De kleuren van het noorderlicht hangen af van het soort gas en de hoogte waarop de botsing plaatsvindt. Zuurstof straalt groen en rood licht uit, terwijl stikstof blauwe en paarse tinten veroorzaakt. Het noorderlicht is vooral zichtbaar nabij de noordpool, zoals in Scandinavië. Bij intense zonneactiviteit kan het ook verschijnen in zuidelijkere gebieden, waaronder België. Dat is nu het geval.

Vannacht opnieuw

Volgens het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) waren er de afgelopen dagen meerdere uitbarstingen op de zon. Die zorgden voor “een zeldzaam sterke toename in de kosmische straling”. De deeltjeswolk die de zon dinsdag uitgestoten heeft, was de krachtigste uitbarsting. Die bereikt woensdag de aarde. Volgens het KNMI is het niet zeker wanneer dat precies gebeurt en hoe fel het noorderlicht zal zijn.

Wie wil nagaan of de omstandigheden gunstig zijn om het noorderlicht te zien, kan terecht op de website www.poollicht.be. Het noorderlicht bewonder je het best ’s nachts, bij een heldere hemel en op een locatie met weinig lichtvervuiling. Door lichtvervuiling is het moeilijk zichtbaar in stedelijke gebieden.

Extreem ruimteweer

Ook de Duitse ruimtevaartorganisatie DLR houdt de plasmawolk in de gaten. Volgens de dienst zijn de uitbarstingen misschien zo heftig dat het hoogste waarschuwingsniveau nodig is. Dat heet G5, wat staat voor extreem ruimteweer. Communicatiesatellieten en elektriciteitsnetten zouden dan kunnen uitvallen. Het alarm staat momenteel een stapje lager, op niveau G4 (ernstig).

De afgelopen jaren was het noorderlicht geregeld te zien in België, omdat we in een zogenaamd zonnemaximum zaten: het hoogtepunt in de elfjarige cyclus van de zon. Inmiddels loopt dat maximum langzaam af, maar juist dán zijn vaak nog meerdere forse zonne-uitbarstingen waar te nemen.