“Tijdens mijn revalidatie werden er in ‘De slimste mens ter wereld’ moppen gemaakt over mijn ongeval, en dat blééf maar duren.” Dat zegt televisiemaker en acteur Tom Waes in ‘Touché’ op Radio 1. Een jaar na het verkeersongeluk dat zijn leven op zijn kop zette, spreekt hij openhartig over hoe de publieke spot hem in die periode raakte. 
Deze week stelde de VRT de verkeerscampagne ‘Er zijn geen excuses’ voor, bijna een jaar na het ongeval van Tom Waes aan de Kennedytunnel. Hij botste met zijn Porsche-oldtimer tegen een botsabsorbeerder en werd met levensgevaarlijke verwondingen naar het ziekenhuis gebracht. De televisiemaker had op dat moment te veel gedronken. 

Waes was vanaf het begin nauw betrokken bij de campagne om rijden onder invloed van alcohol of illegale drugs aan te pakken. “Het voelt als een afsluiting, maar is wel een serieus orgelpunt,” zegt hij. “Ik was er al lang mee bezig: hoe doen we dit, wat is de juiste boodschap?”

Het incident maakte Waes bewust van de impact die zijn bekendheid heeft, iets wat hij nu wil inzetten voor de campagne. “Ik heb mijn veelbesproken voorbeeldfunctie zwaar misbruikt en heb mensen teleurgesteld. Als ik dan toch die functie heb, laat mij ze dan gebruiken voor iets goeds.”

Is er Fristi in huis?

Het ongeval deed Waes zijn eigen gewoontes in vraag stellen. “Mijn broer drinkt nooit. Vroeger zei ik hem al eens lacherig: ‘Is er Fristi in huis?’ Zoiets zou ik nu niet meer zeggen.”

“Een goed glas wijn kan mij nog steeds smaken, maar na 1 of 2 glazen is het gedaan. Vroeger zou ik gezegd hebben: ‘Kom, doe nog een fles open.'”

Ik wil de controle niet meer verliezenTom Waes, televisiemaker en acteur

Zijn grens is nu duidelijker dan ooit: “Ik ga zeker nog eens een glas wijn drinken, maar nooit nog een druppel als ik in een auto moet stappen. Ik wil die controle niet meer verliezen.”

Steun van vrienden, teleurstelling van kinderen

De periode na het ongeval was zwaar, zegt Waes. “Mijn vrienden hebben zich rond mij georganiseerd, eten gebracht en echt voor mij gezorgd. Maar in die weken heeft niemand het aan zich laten voorbijgaan om mij nog eens goed met de neus op de feiten te drukken en te zeggen: ‘Dat had nooit mogen gebeuren en wij willen dat het nooit meer gebeurt.'”

Ook zijn kinderen reageerden fel. “Ze waren zwaar teleurgesteld en boos. Een jaar later zien ze wel dat het mij veranderd heeft. Mijn dochter, die zelf in de reclamesector werkt, vond de campagne fantastisch: heel echt en authentiek. Dat heeft mij enorm geraakt.”

Spijt hebben kun je niet spelenTom Waes, televisiemaker en acteur

“Ik denk dat die transparantie heel erg heeft geholpen. Alles wat er is gebeurd, is uit mijn hart gekomen. Spijt hebben kun je bovendien niet spelen. Je moet echt spijt hebben, de rest vloeit daaruit voort.”

‘De slimste mens’: grapjes die hard binnenkwamen

“Tijdens mijn revalidatie begon het programma ‘De slimste mens ter wereld’ opnieuw en werden er moppen gemaakt over mijn ongeval. Dat blééf maar duren. Ik zat alleen thuis in de zetel en dat kwetste mij écht”, vertelt hij ook.

Die ervaring zette iets in gang. “Niet veel later zag ik een interview met Niels Destadsbader, waarin hij vertelde hoeveel bagger hij had gekregen. En ik dacht: ‘wacht eens… ik heb ooit zelf een mop over Niels gemaakt toen ik in ‘De slimste mens’ zat.'”

Ik weet nu hoe het is om aan de andere kant te zittenTom Waes, televisiemaker en acteur

Voor het eerst voelde Waes hoe het was om aan de andere kant te staan. “Ik heb Niels toen een lange mail gestuurd om mij te excuseren. Ik begreep eindelijk hoe hard zoiets kan binnenkomen. Dat inzicht had ik vroeger niet. Maar nu weet ik wat dat met een mens doet om aan de andere kant te zitten.”

Internettrollen

De publieke storm na zijn ongeval liet diepe sporen na bij Waes. “Als je mij goed kent, weet je dat ik die bekendheid het minst leuk vind”, zegt hij.

Toch ging hij het gesprek aan met mensen die hem benaderden. “Als mensen vertelden dat ze teleurgesteld waren en dit niet verwacht hadden, ben ik daar bijna altijd mee aan de slag gegaan. Dat apprecieer ik nog steeds enorm.”

Tegelijkertijd maakt hij een duidelijk onderscheid. “Ik doel vooral op internettrollen, die enkel bezig zijn met het sturen van bagger naar mij en iedereen die op tv komt. Het is echt waanzin wat er op je afkomt. Het is niet omdat je een bekende Vlaming bent, dat die bagger er gewoon bij hoort. Ik ben een mens zoals iedereen en zoiets raakt je voor de volle 100 procent.”